Ανάλυση της περίπτωσης του Ασωπού στα πλαίσια του μαθήματος «Επιχειρησιακή Ηθική & Υπευθυνότητα»

Ο Ασωπός στη μυθολογία ήταν ένας ποτάμιος θεός, γιος του Ουρανού και της Τυφίος, πατέρας της Αίγινας. Το όνομά του έχει δοθεί σε πολλά ποτάμια στην Ελλάδα. Ο Ασωπός ποταμός πηγάζει από τον Ελιώνα και τον Κιθαιρώνα, διασχίσει τη Βοιωτία και την Αττική και συγκεκριμένα το Συκάμινο, τον Ωρωπό, το Σχηματάρι και τα Οινόφυτα σχηματίζοντας συχνά μικρούς καταρράκτες, ενώ εκβάλλει στον Ευβοϊκό Κόλπο. Ο ποταμός τα τελευταία χρόνια έχει μολυνθεί από τα ακατέργαστα λύματα που διοχετεύουν οι βιομηχανίες που βρίσκονται στην περιοχή. Το 2004, τα νερά του ποταμού μετρήθηκαν να περιέχουν σε μεγάλες ποσότητες μια επικίνδυνη καρκινογόνο ουσία, το εξασθενές χρώμιο.

Η ιστορία ξεκινάει πριν από τέσσερις δεκαετίες. Το 1969, στα χρόνια της Δικτατορίας ένα Προεδρικό Διάταγμα ορίζει τρεις περιοχές ανάπτυξης βιομηχανιών κοντά στα Οινόφυτα. Προέβλεπε την κατασκευή ενός αγωγού λυμάτων που θα έριχνε τα λύματα στον ποταμό Ασωπό λίγο παρακάτω, παρακάμπτοντας την κοινότητα των Οινοφύτων. Αυτός ο αγωγός δεν κατασκευάστηκε ποτέ. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1979, με μια νομαρχιακή απόφαση οι βιομηχανίες που στο μεταξύ είχαν ξεχειλίσει έξω από τις ορισμένες βιομηχανικές ζώνες επετράπη να ρίχνουν τα απόβλητά τους στον Ασωπό όπως θέλουν, όπου θέλουν με μία προϋπόθεση: να μην περιέχουν μεγάλες συγκεντρώσεις χρωμίου. Αλλά από το 1979, καμία αρχή, κανείς, ποτέ δεν έλεγξε αν τα νερά του Ασωπού περιέχουν ή δεν περιέχουν χρώμιο, ως πρόσφατα. Το χωροταξικό σχέδιο της Χούντας, προέβλεψε για πρώτη φορά, την χρήση του Ασωπού ως αγωγού λυμάτων για τις βιομηχανίες που επρόκειτο να εγκατασταθούν εδώ. Το 1979, η άναρχη ανάπτυξη της βιομηχανίας είχε ήδη δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στο ποτάμι.    

   Έτσι λοιπόν, η βιομηχανική ζώνη των Οινοφύτων αναπτύσσεται εδώ και σαράντα χρόνια. Οι κάτοικοι παραπονούνται ότι όλα αυτά τα χρόνια, η βιομηχανία δεν επεξεργαζόταν τα λύματά της, όπως απαιτεί ο νόμος αλλά και οι εκπρόσωποι του νόμου απέφευγαν να κάνουν τους νόμιμους ελέγχους για την εκπομπή τοξικών ρύπων.

   Video 

  Η εμπλοκή της ΕΛΦΙΚΟ Α.Ε.Ε. στη μόλυνση του Ασωπού
   Παρουσίαση της εταιρίας

   

   Η εταιρεία "ΕΛΦΙΚΟ" Ανώνυμη Εμποροβιομηχανική Εταιρεία, ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1973 και έχει την έδρα της στο Σχηματάρι Βοιωτίας. Η εταιρεία από την αρχή της ιδρύσεώς της ασχολείται με την παραγωγή και επεξεργασία βαμβακερών και συνθετικών υφασμάτων, ενώ το 1976 επεκτείνει την δραστηριότητά της στον τομέα βαφής και εξευγενισμού των υφασμάτων. Εντάσσεται στον ευρύτερο κλάδο της Κλωστοϋφαντουργίας και είναι μία από τις ηγέτιδες εταιρείες του. Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της επιχείρησης ορίστηκε στις 23-6-09 ο Γεώργιος Κ. Κουλουλίας.

Κατηγορίες που βαραίνουν την ΕΛΦΙΚΟ

• Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ: Περιβαλλοντικοί έλεγχοι που πραγματοποιήθηκαν το δίαστημα Νοέμβριος Δεκέμβριος 2007  σε ευρύτερες μονάδες της περιοχής του Ασωπού.
• Πρόστιμο: 10.000 ευρώ απο το Νομάρχη Βοιωτίας
• Κατηγορία: Η εταιρεία χρησιμοποίησε για τις βιομηχανικές της ανάγκες νερό απο τρεις γεωτρήσεις, χωρίς να διαθέτει τις προβλεπόμενες άδειες για τη χρήση νερού, όπως αυτό απαιτείται απο τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις των Νόμων 3199/2003 (ΦΕΚ 137/Α/05-06-2003) και Ν. 1739/1987 (ΦΕΚ Α' 201/19-11-1987).

   Ώς εξωτερικοί σύμβουλοι της ΕΛΦΙΚΟ Α.Ε.Ε. θα προτείναμε τις εξής θέσεις ώστε να καταφέρουμε win – win λύσεις για την ενίσχυση του κύρους της εταιρείας αλλά και την ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος:

• Τακτοποίηση της οικονομικής εκκρεμότητας προς το κράτος.
• Απόκτηση της απαιτούμενης άδειας με τη συνδρομή της αρμόδιας αρχής, ώστε να ξεπεραστεί η χρονοβόρα γραφειοκρατία.
• Αναγνώριση της ύπαρξης του προβλήματος και δραστηριοποίηση της εταιρείας στην κατεύθυνση ευαισθητοποίησης και των άλλων εταιρειών. Γι'αυτό το λόγο θα γίνει η πρόταση να χρηματοδοτηθεί απο την πλευρά της εταιρείας ένα μέρος της προσπάθειας καθαρισμού του Ασωπού.
• Επικοινωνία και συνεργασία με το Ινστιτούτο Αειφόρου Ανάπτυξης και Πολιτισμού
• Ανάρτηση των εξελίξεων του ζητήματος που έχει προκύψει στο επίσημο δικτυακό site της εταιρείας ώστε να υπάρχει ενημέρωση των μετόχων της.
• Κοινοποίηση των έργων εξοικονόμησης ενέργειας που έχουν γίνει στην εταιρεία, όπως για παράδειγμα, η ανάκτηση θερμότητας απο τα απορριπτόμενα θερμά υγρά απόβλητα των βαφικών μηχανών, γεγονός που δείχνει οτι η εταιρεία επεξεργάζεται τα υγρά απόβλητα προς όφελός της.
• Η εταιρεία δεν κατηγορήθηκε για τη μόλυνση του ποταμού με υγρά απόβλητα, αλλά για τις παράνομες γεωτρήσεις.
• Θα πρέπει επίσης να λάβει άμεσα μέτρα για τους εργαζόμενους που εκτίθενται στο εξασθενές χρώμιο, στο γενικότερο πλαίσιο φροντίδας των υγειονομικών συνθηκών.
• Τέλος, μπορεί να προτείνει σε συνεργασία με τις υπόλοιπες βιομηχανίες να δημιουργηθεί μια κεντρική μονάδα προεπεξεργασίας και σταθεροποίησης των τοξικών βιομηχανικών αποβλήτων. Και προτείνεται συνεργασία διότι είναι μεγάλη η ποικιλία των τοξικών αποβλήτων και οι πολύ μικρές βιομηχανίες αδυνατούν να κάνουν ολοκληρωμένη επεξεργασία των αποβλήτων τους λόγω κόστους.

   Επιμέλεια: Δήμητρα Αδάμ, Λίνα Λιακοπούλου, Άννα Ράτη